Cultuur gaat in
essentie over gedrag van medewerkers in een organisatie.
Leiderschap gaat over de vraag hoe managers en medewerkers
met elkaar omgaan. Het leidinggevend gedrag van managers is
dus onderdeel van de bedrijfscultuur. Leidinggeven of
leiderschap (we gebruiken de termen door elkaar) is het op
basis van persoonlijk contact beïnvloeden van de prestaties
van medewerkers. Succesvolle leiders instrueren, motiveren
en inspireren individuele medewerkers, en verbinden
medewerkers met elkaar en met de klanten.
Maar wat is nu
eigenlijk het verschil tussen management en leidinggeven, of
tussen een manager en een leider? De managementliteratuur
staat bol van de verschillen en overeenkomsten tussen
management en leiderschap. Jammergenoeg ook van de haaks op
elkaar staande definities. Hieronder een veel gebruikt
verschil tussen managers en leiders, afkomstig uit het
populaire boek De tools van leiderschap van Max Landsberg.
De 'manager' wordt neergezet als een rationele doener,
terwijl de leider visie heeft, inspireert en zich op de
toekomst richt. De manager roept tegen zijn mensen dan ze
sneller de bomen moeten omhakken, terwijl de leider zegt:
'verkeerde bos'. Of nog één: de leider zet de ladder op de
juiste plaats (kiest de juiste doelen) en de manager beklimt
hem (zorgt ervoor dat de doelen gerealiseerd worden).
Het
onderscheid tussen manager en leider is aardig en maakt een
belangrijk verschil in stijl duidelijk. Toch is deze
tweedeling op zich veel te simpel, verwarrend en bovendien
onjuist. Goed beschouwd zijn het twee leiderschapsstijlen:
het beheersmatige type 'manager' en innovatiegerichte type
'leider'. Maar daar zijn er nog veel meer van te
onderscheiden. In bovenstaande figuur zijn de 'manager' en
'leider' afgebeeld op leiderschapstypologieën van
Quinn.
Wij hanteren het onderscheid tussen leider en manager niet. Wat we onder management verstaan is de kern van The Art of Management en een manager is een persoon die zich daar op alle mogelijk niveaus mee bezig houdt. Een manager moet dus ook leidinggeven. Over leiderschapsstijlen, de essentie van leiderschap en een aantal belangrijke aspecten rondom leiderschap zoals conflicthanteren gaat dit onderdeel.