In de literatuur bestaat een veelheid aan definities van begrippen rondom missie, visie en strategie. Wij zullen aansluiten bij de meest gebruikte terminologie. Deze begrippen zijn afkomstig van Robert Kaplan & David Norton, de meest invloedrijke onderzoekers op dit gebied van de afgelopen jaren.
Merk op dat het woord strategie op twee manieren gebruikt kan worden. Strategie in ruime zin omvat ook missie en visie. Strategie in enge zin omvat alleen de doelstellingen, de scenario’s en de maatregelen.
Het fundament van een strategie wordt gevormd door een missie en een visie. Deze onderdelen beschrijven de identiteit van een organisatie en zijn relatief stabiel. Missie en visie beschrijven de bestaansreden van de organisatie en het gemeenschappelijk toekomstbeeld.
M I S S I E - Waarom bestaan we?
- Waartoe en waarom bestaat onze organisatie?
- Wat is onze identiteit? Wat is onze bestaansreden?
- Wat is onze primaire functie? Wat is ons ultieme hoofddoel?
- Voor wie bestaan we? Wat zijn onze voornaamste stakeholders?
- In welke fundamentele behoefte wordt door ons voorzien?
V I S I E - Wat willen we zijn?
- Wat is ons toekomstbeeld? Wat zijn onze lange termijn ambities? Wat willen we bereiken?
- Wat is ons gemeenschappelijk beeld van een gewenste en haalbaar geachte toekomstige situatie en van het veranderingstraject dat nodig is om daar te komen?
- Waar staan we voor, wat verbindt ons, wie willen we zijn en wat is essentieel in onze houding en waar geloven we in (kernwaarden)?
Missie en visie zijn uitgangspunt voor het formuleren van organisatie doelstellingen. Uitgangspunt zijn zogenaamde kritische succesfactoren (KSF’s).
K R I T I S C H E S U C C E S F A C T O R E N - Wat is cruciaal voor succes?
- Welke factoren maken ons uniek?
- Wat is voor het succes van onze organisatie doorslaggevend?
- Welke factoren in de visie zijn essentieel voor de levensvatbaarheid van onze organisatie?
- Wat zijn onze kerncompetenties?
D O E L S T E L L I N G E N - Wat precies?
- Wat zijn de resultaten die we willen bereiken?
- Welke meetbare resultaten moeten we op welke plateaus bereiken?
Doelstellingen worden uitgewerkt in scenario’s, maatregelen, interventies of verbeteracties waarmee concreet wordt uitgewerkt wat we gaan doen om de voorgenomen resultaten te gaan bereiken.
M A A T R E G E L E N - Hoe?
- Hoe willen we de resultaten bereiken?
- Hoe kunnen we de doelen realiseren? Welke maatregelen gaan we nemen? Welke verbeteracties gaan we uitvoeren?
- Hoe creëren we draagvlak voor de ontwikkelde strategieën
- Hoe gaan we hierover naar de mensen communiceren?
Het laatste onderdeel van de strategie zijn de key prestatie-indicatoren (KPI’s) om de resultaten te kunnen meten en waar mogelijk bij te sturen.
K P I's P R E S T A T I E - I N D I C A T O R E N
- Waarmee kunnen we de resultaten meten?
- Wat maakt de visie en strategische doelen meetbaar?
- Welke waarden moeten gehaald worden? Wat zijn de streefcijfers?
Missie en visie bepalen de identiteit van een organisatie.
Hieronder is een gestileerd voorbeeld van missie en visie opgenomen.
Eigenlijk is het belangrijkste kenmerk van missie en visie niet dat wat daarvan op papier is gezet, maar het proces dat daartoe heeft geleid. Wil een missie en visie betekenis hebben voor medewerkers en andere stakeholders dan zal ze gebaseerd moeten zijn op ideeën, opvattingen en ambities die men met elkaar deelt, of wil delen.